Saturday, November 13, 2010

Tinbergenlezing 2010 door Sarah Hrdy

Sarah Blaffer Hrdy
 Gisteravond, vrijdag 12 november, hield de evolutiebiologe, diergedragonderzoekster en antropologe Sarah Blaffer Hrdy de Tinbergenlezing 2010 in het Gorlaeus laboratorium van de Leidse Universiteit. Zij is vooral bekend van haar boeken Mother Nature (welke op mij een grote indruk heeft gemaakt) en haar recente Mothers and Others (welke ik gisteravond ter plekke heb gekocht).
Een ingekorte versie van de Tinbergenlezing staat in het wetenschapskatern van de nrc (2 pagina's). (de lezingen worden i.s.m. de nrc georganiseerd).
De video opname van de lezing zal verschijnen op de website van de Leidse Universiteit. De Tinbergenlezingen zijn gratis en trekken altijd grote aantallen bezoekers (gisteren: plm 600 aanwezigen). Helaas kreeg het publiek na afloop van de lezing geen gelegenheid tot het stellen van vragen, wat Sarah zelf kennelijk ook jammer vond. De bezoeker wordt verwend met gratis afhalen van het station met een pendelbusje, gratis koffie met iets erbij, zijn er boekentafels, na afloop nog een gratis borrel. Alles is dus goed verzorgd, alleen is het tijdstip wat merkwaardig: koffie vanaf 18:00 en zaal open om 18:45.

Alloparents
Het begrip alloparents speelt een belangrijke rol: iedereen die naast de ouders ook voor het kind zorgt. Omdat vaderschap vaak niet met zekerheid is vast te stellen, schrijft Hrdy, gebruikt ze liever het begrip allomother. Het komische gevolg van dit begrip is dat de vader ook een allomother kan zijn! Uit lezing van het eerste hoofdstuk van Mothers and Others lijkt het dat Hrdy's centrale stelling is dat het kind de aandacht moet weten te trekken van een aantal verschillende verzorgers en dat het daarvoor empathie en mindreading nodig heeft. Dit moet o.a. verklaren waarom de menselijke soort over een unieke empathie beschikt (The evolutionary origins of mutual understanding is de ondertitel van het boek). Toevallig is empathie ook hét onderwerp van Frans de Waal. Hij wordt -verwarrend genoeg- onder de D (De Waal) in de index en literatuurlijst vermeld. Het meest recente werk van Frans de Waal The Age of Empathy is van 2009, en verscheen dus in hetzelfde jaar als Hrdy's boek Mothers and Others, waardoor ze dat boek niet kon vermelden. (dit gedeelte wordt mogelijk nog aangevuld)

Boeken:

Mother Nature 1999 (vertaling: 'Moederschap. Een natuurlijke geschiedenis'.) Dit is eigenlijk een correctie op het toenmalige neo-Darwinistische paradigma dat vooral het aantal copulaties een goede maatstaf is voor voortplantingssucces. Wat telt volgens Hrdy is het aantal nakomelingen dat de geslachtsrijpe leeftijd bereikt. En daarvoor zijn grote investeringen nodig in de kinderen door moeders, grootmoeders (misschien toch ook vaders?).

Mothers and Others. The evolutionary origins of mutual understanding, hardback 2009 (vertaling: 'Een kind heeft vele moeders': leuke vertaling!). Het boek heeft 294 pagina's tekst (valt mee) en maar liefst 123 pagina's noten + literatuurlijst + index, en een aantal goed gekozen zwart-wit foto's. Marc Hauser (!) komt in het dankwoord voor! In de literatuurlijst komt hij verschillende malen voor, maar -gelukkig- niet de publicatie die hij heeft moeten terugtrekken ('retraction').

Vorige Tinbergenlezingen: 

2009: Tinbergen lezing 2009: Marc Hauser (zie mijn blog van 22 sept 2010 Bioloog Marc Hauser heeft gefraudeeerd) en Tinbergenlezing 2009 20 sept 2009). Toen Marc Hauser zijn lezing hield, liep er een onderzoek naar wetenschappelijke fraude tegen hem. Hij had daar niets over gezegd.

2008: Tinbergenlezing 2008 door Neil Shubin




0 comments:

Post a Comment