Over een gebedsgenezer die naar het ziekenhuis ging

Vandaag, 12 Feb 2014, is het precies 205 jaar geleden dat Charles Darwin geboren werd. Het blog voor vandaag ontstond naar aanleiding van een tv uitzending. In 2013 was ik getuige van een kort gesprekje tussen christen-evangelist Mattheus van der Steen en documentairemaker-agnost Victor Vroedindeweij:

Victor Vroedindeweij:

"Bijvoorbeeld, de evolutietheorie, daar geloof ik in, wat moet ik daar nu mee?"

Mattheus van der Steen:

"Ik zeg altijd mensen die daar in geloven, hebben een groter geloof dan ik! Ik geloof best in een bepaalde evolutie dat een hagedisje een kikker wordt, dat geloof ik wel. Je gaat mij niet vertellen dat we van de apen afstammen. Die mensen hebben een veel groter geloof dan ik!"

Mattheus en ik (NCRV Dokument)  [11:50]. (uitgezonden Ma 30 dec 2013 22:50)

Sorry! Evolutie is géén geloof en een hagedisje wordt géén kikker. De onwetenschappelijke wartaal die zo'n evangelist uitkraamt went nooit. Het zal nog wel een paar honderd jaar blijven bestaan. Misschien zijn er steeds minder mensen van dat soort, maar ze zullen blijven bestaan.

gebedsgenezing

Iets anders in diezelfde documentaire. De documentaire laat zien hoe Mattheus van der Steen overal ter wereld massale bijeenkomsten houdt, en overal worden mensen genezen door gebed. Hij gelooft dat God die mensen wonderbaarlijk genezen heeft. Die mensen zijn hem daar zéér dankbaar voor. De documentairemaker is sceptisch.

dramatische wending

Later in de documentaire krijgt het verhaal een dramatische wending. De vrouw van de evangelist krijgt schildklierkanker. Zij en honderden andere volgelingen wereldwijd hebben gebeden om genezing. En allerlei rituelen uitgevoerd. Ze hoopten dat de tumor zou verdwijnen. Het gebed werd niet verhoord. Wat in Azië aan de lopende band lukt, lukt niet met zijn eigen vrouw. Maar de evangelist vindt het idioot om naar aanleiding daarvan te twijfelen aan het bestaan van God. Prima. Zijn vrouw zegt desgevraagd: dankzij ons verstand en de medische wetenschap –die we van God gekregen hebben– kunnen we nu ziektes als dit genezen. Mattheus zegt: "ik geloof in de medische wereld. Ik geloof dat ziekte niet van God komt, maar van de vijand, van de duisternis." Ze gaan naar het ziekenhuis voor een operatie. We horen niet hoe het verder met haar gaat, maar we mogen aannemen dat de operatie geslaagd is.

bidden of medische wetenschap

Mogelijk heeft God ons het verstand gegeven om de medische wetenschap te ontwikkelen. Maar het heeft zo'n 2000 jaar geduurd voordat de medische wetenschap enigzins effectieve therapieën en medicijnen heeft ontwikkeld voor een beperkt aantal ziektes. Was het de bedoeling dat er in die tussentijd mensen stierven aan ongenezelijke ziektes? Dat kan toch niet waar zijn? Waarom bestaan er überhaupt ziektes? (over fine-tuning gesproken).

En: als God ons de medische wetenschap heeft gegeven om ziektes te genezen, waarom zijn er dan nog steeds ongenezelijke ziektes? Waarom sterven mensen nog steeds aan ongenezelijke ziektes?

Waarom is ziekte niet door God gegeven (zoals Mattheus gelooft)? Dat wordt immers op de Veluwe ook vaak geloofd. Mattheus heeft daar een antwoord op: 'de duisternis' veroorzaakt ziekte. Kennelijk kan de wetenschap die 'duisternis' overwinnen, moeten we concluderen! Bidden voor genezing is sowieso vreemd. Zou God echt wachten met beter maken als iemand daarom vraagt en anders niet?

Lastiger is de volgende vraag: waarom bidden om genezing als de medische wetenschap door God aan de mens gegeven is? Waarom niet zo snel mogelijk naar het ziekenhuis? Zonder bidden? Zonder tijd te verliezen? Dat lijkt het meest consequente. Het is nl. niet zonder consequenties als je éérst bid. Het is een risico.

Want het wordt pas echt lastig als God de gebeden niet verhoord. Wat dan te doen? Je er bij neerleggen? Want dat is toch een duidelijk teken dat God niet wil dat je geneest. Want Hij kan het, en Hij hoort je gebed. Als je daarna tóch naar het ziekenhuis gaat, ga je dan niet tegen Gods wil in?
Mattheus lijkt te denken: nu, als God het niet doet, dan zorg ik er zelf wel voor. Maar: dan heb je géén 100% vertrouwen in God! Hoe groot is dan je geloof in God? Een belediging voor God [1]. Denk ook aan zijn eerdere uitspraak: "Ik zeg altijd: mensen die in evolutie geloven hebben een groter geloof dan ik". Hij heeft een zwak geloof. Een gebedsgenezer die naar het ziekenhuis gaat als het gebed mislukt, is een ongelovige.

consequenties

De consequenties van deze gebeurtenissen gaan veel verder dan die mensen in de documentaire. Je kunt in het algemeen niet zonder conceptuele tegenstrijdigheden bidden voor genezing én naar het ziekenhuis gaan als het niet lukt. Maar het gaat nog veel verder: als God vreselijke tragedies als de holocaust laat passeren, dan zou hij wel reageren op verzoek tot genezing van één kankerpatiënt?

evolutie

De evangelist moest lachen om mensen 'die in evolutie geloven'. Maar hij 'geloofde wel in de medische wetenschap'. Maar, als God ons verstand en de medische wetenschap gegeven heeft, heeft datzelfde verstand, en diezelfde wetenschap ons ook niet de evolutietheorie gegeven? Zowel de medische wetenschap als de evolutietheorie zijn beide het resultaat van het gebruik van ons verstand. Dat God ons gegeven heeft. Alweeer een inconsequentie.

Stevan Paas en Rik Peels schrijven ook over Mattheus:

"Genezingsclaims worden doorgaans ook door gelovigen met veel skepsis benaderd." (God bewijzen, p.170 paperback). Ze citeren sommige christenen: "God werkt primair via de reguliere medische zorg en een enkele keer door speciale wonderen." (p. 169). Ze lijken het er mee eens te zijn: "Het is best mogelijk dat er af en toe een wonder gebeurt" (p. 172). Paas en Peels mogen dan veel meer boeken gelezen hebben, en veel meer artikelen geschreven hebben in de theologsich-filosofische vaktijdschriften dan de evangelist, ze lossen bovengenoemde problemen ook niet op.


Noten

1. Vergelijk: “The preacher convinced Velma that his laying on of hands would work and consulting with doctors would be a sign that she didn't really have faith in God." from: Noretta Koertge: 'Beliefs Buddies versus Critical Communities. The Social Organization of Pseudoscience' in: Massimo Pugliucci, Maarten Boudry, Eds. (2013) "Philosophy of Pseudoscience. Reconsidering the Demarcation Problem", University of Chicago Press.
   

Bronnen

• Mattheus en ik (NCRV Dokument)  uitgezonden Ma 30 dec 2013 22:50 Mattheus van der Steen is de charismatische voorganger van de 'House of Heroes' kerk te Harderwijk en directeur van TRIN.
• Wikipedia: Mattheus van der Steen

read more

Meesters arrogantie

©Bart Voorzanger

Gastbijdrage Bart Voorzanger

Op 18 januari publiceerde Trouw een stuk waarin de VU-hoogleraar statistiek Ronald Meester meer ruimte bepleit voor niet-materialistisch gedachtengoed in de natuurwetenschappen. Ik vind dat prima. ‘Denk’ vooral ‘goed’, en doe dat op alle manieren die zich láten denken. Als er iets interessants uitkomt, hoor ik het graag. Maar Meester heeft gelijk als hij zegt dat velen dat niet prima vinden en al het niet-materialistische denken al bij voorbaat afwijzen. En hij heeft evenzeer gelijk wanneer hij die houding arrogant noemt.
 
Lastiger wordt het als Meester een concreet geval bij de kop neemt. Hij was als co-promotor betrokken bij de promotie van Joris van Rossum die in zijn proefschrift een speurtocht bepleit naar de mogelijkheden van dualistisch, finalistisch en vitalistisch denken over evolutieprocessen. Van Rossum stelt dat evolutiebiologen er tot op heden niet in geslaagd zijn een bevredigende verklaring voor het bestaan van seksuele voortplanting te vinden. En hij meent tevens dat zijn analyse van de theorieën van Darwin en van Dawkins en diens geestverwanten laat zien dat dat zo’n verklaring althans met die theorieën onmogelijk is. Het lijkt er zijn inziens op dat de gangbare evolutiebiologie tekortschiet, dus dat het tijd wordt naar alternatieven te zoeken.

Dit proefschrift leidde tot heftige kritiek van een aantal juist op dit terrein deskundige evolutiebiologen. Huns inziens deugt er van Van Rossums betoog zo ongeveer niets, en lijkt het zonder fatsoenlijke argumenten toe te redeneren naar een conclusie die Van Rossum kennelijk alleen maar nodig heeft als excuus voor zijn eigenlijke stokpaardje: ideeën van buiten het gangbare wetenschappelijke denken. En dat dan ook nog zonder te laten zien hoe dualisme, finalisme en vitalisme seksuele voortplanting dan wel verklaren. 

Meester gebruikt het optreden van deze evolutiebiologen in zijn Trouw-verhaal als voorbeeld bij uitstek van de arrogantie die hij bestrijden wil, en hij trekt behoorlijk fel tegen hen van leer. Hij haalt snierende commentaren van columnisten aan om de perfiditeit van deze oppositie te illustreren, laat ze hem van “InHollandse toestanden – fraude dus?” (zijn vraagteken) beschuldigen, en schetst ze af als angsthazen die wanhopig om zich heen slaan omdat ze hun wereldbeeld zien wankelen: “de reikwijdte en status van de wetenschap zelf waren in het geding”.

En daar is één probleem mee. Die evolutiebiologen hadden gewoon gelijk wat betreft hun inhoudelijke kritiek op het verhaal van Van Rossum, en ze namen het Meester daarom kwalijk dat hij – samen met een filosofische promotor die evenmin als hijzelf iets van evolutiebiologie of wetenschapsfilosofie – deze promotie voor zijn rekening nam. Van angst voor het omvallen van “de wetenschap zelf” was geen sprake, hoogstens van angst voor erosie van universitaire kwaliteit. En de akelige benadering waarover Meester zich beklaagt en die hij die evolutiebiologen verwijt, is – weinig chic – bijeengesprokkeld uit stukken van andere scribenten.

Meester stond natuurlijk voor een lastig dilemma. Hij pleit voor iets waar hij in wetenschapsland weinig handen voor op elkaar krijgt. De kans was dus  groot dat hij daar gewoon genegeerd zou worden. Hét probleem van onze informatiemaatschappij: je kunt alles zeggen, roepen zelfs, maar niemand hoort je nog. Daar sta je dan, op je zeepkistje, op een onafzienbaar veld van zeepkistjes met roepers als jij, in een kakofonie die niet informatiever is dan een doodse stilte. Meester moest dus iets doen om op te vallen, en hij koos voor de directe aanval: “Zullie zijn arrogant, en ik kan dat bewijzen ook; kijk maar!” Soms werkt zoiets.

Alleen, in dit geval waren zullie helemaal niet arrogant. Ze hadden gewoon gelijk, en daarmee staat Meester, nog altijd op zijn zeepkistje, in zijn hemd.

Ik heb Meester geschreven. Ik heb hem uitgelegd wat er mis is met zijn aanval, hem een uitgebreide analyse gestuurd van het proefschrift dat nooit een proefschrift had mogen worden, en hem gesuggereerd zijn beschuldigingen in te trekken. Per slot van rekening zijn er nog heel wat redelijke lezers die het je niet euvel duiden dat je wel eens je vergist, zolang je maar bereid blijft dat ruiterlijk toe te geven, en die het betoog van iemand die zijn fouten toegeeft makkelijker lezen dan dat van iemand die botweg blijft volhouden dat hij gelijk had, heeft, en hebben zal. Van zulke lezers moet Meester het hebben. Wie tegen de stroom in roeit, redt het niet zonder welwillendheid.

Maar Meester zwijgt. Ik had haast geschreven ‘zwijgt arrogant’.
 

Mijn commentaar op het betrokken proefschrift is te vinden op:
http://www.voorzanger.nl/vanrossum.pdf

Bart Voorzanger

Opmerking blogbeheerder: Deze bijdrage was aangeboden aan Trouw maar Trouw had op korte termijn geen plaats en na een paar weken zou het onderwerp niet meer actueel zijn.

Vorig blogs

• Vernietigend oordeel Bart Voorzanger over proefschrift Joris van Rossum  3 Feb 2014 (de conclusie's van het stuk van Voorzanger) 
• Tegen Ronald Meester: God is geen werkbare hypothese in de wetenschap 18 Jan 2014 (naar aanleiding van de voorpublicatie van Meester's boek in Trouw) 
• Joris van Rossum promoveert aan de VU op weerlegging van de Darwinistische verklaring van het ontstaan van sexuele voortplanting 4 Feb 2013 (dit is het blog dat melding maakte van het proefschrift van Joris van Rossum) daarna volgen nog een aantal blogs over het onderwerp.

read more

Vernietigend oordeel Bart Voorzanger over proefschrift Joris van Rossum

Naar aanleiding van het verschijnen van het boek Arrogant van Ronald Meester, schreef Bart Voorzanger alsnog een analyse van het proefschrift van Joris van Rossum 'On sexual reproduction as a new critique of the theory of natural selection' (2012). Ronald Meester was één van de twee promotoren van Joris van Rossum.Voorzanger concludeert:  

"Een proefschrift met zulke ernstige tekortkomingen had zonder meer moeten worden afgewezen.

Het is verleidelijk alle kritiek uitsluitend te richten op Van Rossum, en ik geef toe dat ik in het voorgaande soms ook voor die verleiding bezweken ben. Maar echt eerlijk is dat niet. Alleen grenzeloos geniale mensen kunnen in hun eentje waardevolle wetenschap voortbrengen. Gewone stervelingen hebben daar hulp bij nodig. Die hulp kreeg Van Rossum niet. Hij werd “begeleid” door een filosoof en een wiskundige die geen van beiden iets van biologie wisten, laat staan dat ze beschikten over de voor dit soort werk toch echt vereiste kennis van evolutiebiologie en populatiegenetica. En eerlijk gezegd heb ik van hun kennis van wetenschapsfilosofie ook geen al te hoge pet op.

Zij lieten toe dat Van Rossum zich vastbeet in een onhoudbaar idee, een risico dat elke gewone sterveling loopt, en waartegen alleen permanente kritische toetsing door deskundige meedenkers bescherming biedt. Van Rossums begeleiders hebben hem op dat punt lelijk in de steek gelaten. Mogelijk hebben ze dat niet beseft, maar dat maakt het des te erger. 

We weten nu dat Van Rossum ten onrechte promoveerde op zijn On sexual Reproduction as a New Critique of the Theory of Natural Selection, maar wat wij niet weten is of hij ten onrechte gepromoveerd is. Misschien had hij, als hij wel begeleid was, een indrukwekkend proefschrift voortgebracht waarmee hij aan een succesvolle carrière als evolutiebioloog of wetenschapsfilosoof kon beginnen. De kans om zich alsnog te bewijzen zal hij met deze mislukking op zijn naam niet makkelijk krijgen. In die zin hebben Meester en Van Woudenberg hem van iets zeer wezenlijk beroofd."

De complete tekst van Bart Voorzanger is hier op zijn website te vinden. Bart Voorzanger studeerde biologie, promoveerde in 1987 aan de VU als wetenschapsfilosoof op het proefschrift 'Woorden, waarden en de evolutie van gedrag, over evolutiebiologie, menselijk gedrag en de grondslagen van de ethiek'.

Vorig blog:

Tegen Ronald Meester: God is geen werkbare hypothese in de wetenschap (18 Jan 2014)

read more

Waarom Christenen tegen Pinker en morele vooruitgang zijn

Ik kreeg bijzonder venijnige kritiek op mijn serie blogs over Steven Pinker's The Better Angels. Ik was verbijsterd over zoveel vijandigheid ten aanzien van de stelling dat we in de afgelopen eeuwen minder geweldadiger zijn geworden, en dat we dat morele vooruitgang kunnen noemen. Zelfs de expliciete vraag of er überhaupt morele vooruitgang was of zelfs alleen maar 'vooruitgang' werd niet beantwoord door critici. Alles werd uit de kast gehaald om Pinker onderuit te halen. Zo kwam het op mij over. 
Ik vermoedde dat Pinker (op de een of andere geheimzinnige wijze) fundamenteel bedreigend is voor het Christelijk geloof. Ik kreeg de hele zaak niet helder. Het bleef in het ongewisse hangen. Ik kwam er niet achter wat er nu werkelijk aan de hand was. 
Naar aanleiding van het tv programma Schepper en Co (11 nov 2013) van Jacobine Geel (in het midden gezeten) met gasten Chris Rutenfrans en Stefan Paas (beide rechts gezeten) en Jan van Hooff (links gezeten, tegenover beide heren) werd mij op eens iets duidelijk over het mysterie Waarom Christenen tegen Pinker en morele vooruitgang zijn. In telegramstijl:

feit 1: 'morele achteruitgang': er is een toenemende verruwing in onze maatschappij waarneembaar: openlijk geweld tegen politie, brandweer, ambulancepersoneel, ongeregeldheden bij nieuwjaar en voetbalwedstrijden, geweld tegen bejaarden in verpleegtehuizen, etc etc etc.

feit 2: secularisering (leeglopende kerken, ontkerkelijking) en de daarmee gepaard gaande afname van de invloed van christelijke normen en waarden.

conclusie 1: de 'morele achteruitgang' (feit 1) wordt veroorzaakt door toenemende secularisering (feit 2). Door de toenemende secularisering heeft de Christelijke moraal haar greep op de samenleving verloren en zien we verrruwing en morele achteruitgang optreden. (Zie ook: Is massaal ongeloof werkelijk funest voor de moraal in Nederland?)


feit 3: De Westerse beschaving is diepgaand door het Christendom beïnvloed. 

feit 4: Al het goede in de Westerse samenleving is uiteindelijk afkomstig van het Christendom. De Verlichting heeft niets goeds bijgedragen aan de Westerse beschaving. De Verlichting bracht alleen slechte dingen. Atheïsten ontberen de Bijbel, het boek van de Alwetende en Algoede God.

conclusie 2: De bewering van Steven Pinker dat de wereld er minder gewelddadig op is geworden en dat er sprake is van morele vooruitgang, is in strijd met feit 1. Dus het is niet waar. Moordcijfers mogen niet dalen, moordcijfers moeten stijgen.  
Er is zeker geen morele vooruitgang als Pinker die vooruitgang toeschrijft aan de Verlichting. Dat kan niet, want we weten al dat al het goede in de Westerse samenleving van het Christendom afkomstig is (feit 3 en 4). Dit komt omdat de Bijbel het woord van God is en God is alwetend en algoed.  
Al het slechte in de samenleving wordt door de toenemende secularisering veroorzaakt (conclusie 1 en feit 4). Het zou onverdagelijk en onverteerbaar zijn als de Verlichting ook maar iets goeds teweeggebracht had.
Er kan en mag geen morele vooruitgang zijn, want dat is (volgens Pinker) geassocieerd met of veroorzaakt door secularising, ontkerkelijking, Verlichting.  Er kan per definitie geen morele vooruitgang bestaan, want de Christelijke normen en waarden zijn al 2000 jaar hetzelfde en die zijn perfect. Zaken als de afschaffing van slavernij kunnen per definitie niet als morele vooruitgang betiteld worden. Er kan geen morele vooruitgang zijn, want dat zou betekenen dat mensen in bijbelse tijden (en alle Christenen daarna) moreel slecht of slechter waren, en dat kan niet. Buiten het Christendom bestaat geen moraal en geen ware kennis, dus geen enkele vooruitgang kan op het conto van de Verlichting geschreven worden.

29 januari: bewerking van de tekst.

read more

Geologische tijdschalen naar aanleiding van Jelle Reumer: De Vis Die Aan Land Kroop

Jelle Reumer (2013)
'De Vis Die Aan Land Kroop'
Historische Uitgeverij

Dit blog is géén bespreking van Jelle Reumer De Vis Die Aan Land Kroop. Het enige wat ik er nu over zeg is dat het er zeer aantrekkelijk uitziet (vele illustratie's) en een overzicht geeft van de evolutie van gewervelde dieren in 200 pagina's [1]. Waar ik nu wel een opmerking over wil maken is het volgende plaatje van de geologische tijdschaal:

Figuur 4: de geologische tijdschaal.

Bovenstaande de geologische tijdschaal (figuur 4), bevat alle tijdperken en ziet er heel kleurrijk en overzichterlijk uit, en is een standaard weergave van de geologische tijdschaal, maar een (groot) nadeel is dat alle tijdperken even lang duren. Zo lijkt het Pleistoceen (2,57 miljoen jaar) even lang te duren als het Oligoceen (11 miljoen jaar), en het Cambrium (54 miljoen) even lang als het Proterozoïcum (1958 miljoen jaar, dus 36x zo lang!). De tijden staan wel op de vertikale as, dus je kunt er wel achterkomen. Als je op het idee komt om er op te letten. Als je de werkelijke tijdsduur zou moeten weergeven wordt de hele figuur onleesbaar. Want je zou dan bijvoorbeeld de namen van de recente tijdperken in een veel te krappe ruimte moet proppen of een aantal namen weglaten. Hoe dan ook, figuur 4 geeft een vertekend beeld van de geologische geschiedenis van onze planeet. En dat vind ik jammer. Je ziet dan niet hoe lang het heeft geduurd voordat 'de vis aan land kroop' (= ontstaan van landdieren), en de mens is helemaal op het laatste moment verschenen. Daar kom ik in een volgend blog nog op terug: waarom heeft het zo lang geduurd? Je komt niet eens op de vraag naar aanleiding van zo'n misleidende tijdschaal.

Een alternatieve weergave is de geologische tijdschaal in een cirkel weergeven. Zo geeft een figuur op de wiki pagina Geologic Time Scale een aardige indruk van de echte tijdsduur. Klik 2x op de cirkelvorimige figuur! De belangrijkste gebeurtenissen staan erbij. Het nadeel is dat er maar 6 tijdperken in staan genoemd. 

Een oplossing is de gehele 4,5 miljard jaar opsplitsen in 4 tijdschalen met ongelijke tijdschalen zoals gedaan is op dezelfde wikipagina onder het kopje Condensed graphical timelines. Als er ook nog met lijntjes aangegeven zou worden op welk deel er ingezoomd wordt, dan heb je een figuur die een juiste visuele indruk geeft van de tijdsduren. Als je dan ook nog de belangrijkste gebeurtenissen er in zet, zit je een eind in de goede richting.

Tijdperken als Hadean en Archean duren lang en er gebeurt weinig. Wat heeft het voor zin een leeg tijdperk weer te geven op dezelfde schaal als een recent tijdperk waarin veel gebeurt? Dat is juist het punt: waarom is dat tijdperk 'leeg'? En waarom duurt het zo lang? Het probleem moet zich visueel aan je opdringen.

Zelfs in een evolutieleerboek als 'Evolution. A Biological and Palaeontological Approach' zie je een geologische tijdschaal in de Appendix (!) die aan hetzelfde euvel lijdt, maar als opschrift heeft 'geological time-scale with variable scales for different eras'. Dat helpt (een beetje).

Mijn favoriete Strickberger's Evolution 4th ed. heeft een hoofdstuk getiteld 'The Enormity of Time' (klinkt veelbelovend) dat begint met: "It is impossible to appreciate the vastness of the universe, or the enormity of time" en laat het daar bij! Doet notabene geen enkele poging om de tijdschaal in beeld te brengen!

Scott Freeman, Jon C. Herron (2006) 'Evolutionary Analysis 4th Edition geven over 2 pagina's drie tijdschalen beginnend bij het Cambrium met de belangrijkste gebeurtenissen en de evolutie van continenten erbij. Op zich aardig gedaan, maar de 'enormity of time' wordt niet zichtbaar gemaakt omdat alles vóór het Cambrium wordt weggelaten.

Het populaire en fraai geillustreerde 'Evolution. The Triumph of an Idea' van Carl Zimmer probeert het ook met variabele tijdschaal maar zet bya, mya en kya (miljard, miljoen, duizend jaar) bij de getallen (p.70-71). Ook een manier. Toch visueel niet overtuigend. In zijn Tangled Bank heeft hij een fraai tijdschaal over 4 pagina's (binnenkant van het kaft), waarbij hij smokkelt met de weergave van de totale tijdschaal, maar bedenkt een oplossing voor het Quarternary (de laatste 2,5 miljoen jaar) die hij in een aparte tijdschaal weergeeft, op zo'n manier dat direct visueel duidelijk is dat er ingezoomd is. Dit is een ideale methode.

Zelfs de Geological Society of America 'rommelt' een beetje met de tijdschalen.

Conclusie: als de tijdschaal niet op een didactisch verantwoorde manier wordt weergegeven, dan krijgt de student geen correct beeld van de evolutie van het leven op aarde en zal hij/zij niet gauw specifieke vragen stellen over het hoe en waarom van de timing van gebeurtenissen in de geschiedenis van het leven op aarde. Op die vragen kom ik terug in een volgend blog.

Noten

1. Zie mijn Nederlandse evolutieliteratuur pagina met recensies.

read more

God is geen werkbare hypothese in de wetenschap

"Newton, believing that the secular perturbations which he had sketched out in his theory would in the long run end up destroying the solar system, says somewhere that God was obliged to intervene from time to time to remedy the evil and somehow keep the system working properly. This, however, was a pure supposition suggested to Newton by an incomplete view of the conditions of the stability of our little world. Science was not yet advanced enough at that time to bring these conditions into full view. But Laplace, who had discovered them by a deep analysis, would have replied to the First Consul that Newton had wrongly invoked the intervention of God to adjust from time to time the machine of the world and that he, Laplace, had no need of such an assumption. It was not God, therefore, that Laplace treated as a hypothesis, but his intervention in a certain place." (wikipedia)

Na Laplace zal het nooit meer iets worden met God in de wetenschap. Het werkt niet, het kan niet werken. Jonge-Aarde en Oude-Aarde creationisten hebben het geprobeerd, Intelligent Design creationisten hebben het geprobeerd, Theïstische Evolutionisten hebben het geprobeerd: het zal nooit wetenschappelijk bruikbaar worden. Het is tot mislukken gedoemd. Dat weten astronomen, geologen, natuurkundigen, chemici en biologen. Dat natuurwetenschappers God-hypothese uit hun wetenschap hebben geschrapt is geen arrogantie, maar professionaliteit. Ze hebben de God-hypothese verwijderd uit de biologie omdat ze er geen biologische verschijnselen mee kunnen verklaren. 
Ronald Meester ziet dat niet scherp. Dat blijkt uit de volgende 'verspreking':

"Darwins theorie heeft velen ervan overtuigd dat we God niet meer nodig hebben, en misschien is het juist daarom dat kritiek op het darwinisme doorgaans zo slecht wordt ontvangen."

Hij vergeet toe te voegen: dat we God niet meer nodig hebben ... om biologische verschijnselen te verklaren". Dat is een groot verschil. Overigens, komt daardoor zijn conclusie dat kritiek op het darwinisme 'doorgaans zo slecht wordt ontvangen' geheel op losse schroeven te staan.

Ronald Meester: Arrogant.

Ronald Meester weet dat eigenlijk ook wel "omdat God niet te vangen is in rationele argumenten" (zijn eigen uitspraak). Daarom kan de wetenschap zo'n begrip helemaal niet gebruiken. Meester kan terecht of onterecht klagen over het feit dat wetenschappers de grenzen van wetenschappelijke kennis niet erkennen. De ene wetenschapper wel, de andere niet. Dat geklaag zal nooit als resultaat kunnen hebben dat de God-hypothese ingeschakeld wordt om 'de gaten' in de wetenschappelijke kennis op te vullen.

Seksuele voortplanting niet verklaard? Een gat in de evolutietheorie? Strijdig met het Darwinisme? Of zelfs een mysterie? Wil Meester biologen verbieden om het probleem van seksuele voortplanting verder te onderzoeken? Meester vergeet dat topwetenschappers impliciet grenzen erkennen, omdat hun onderzoek per definitie grensverleggend is. Je kunt alleen grenzen verleggen, als er grenzen zijn. Die grenzen zijn de grenzen van dit moment. Het zijn tijdelijke grenzen.
Ronald Meester zal uitsluitend privé kunnen denken: dat gat in de kennis wijst op het bestaan van God. In de wetenschappelijke tijdschriften is er geen plaats voor een dergelijke hypothese. In een boek bij de uitgeverij Ten Have is het op zijn plaats.

Ik vind het sympathiek dat vele Intelligent Design aanhangers, zoals bijvoorbeeld Michael Behe, geen probleem hebben met common descent. Ronald Meester gelooft ook in de 'gezamelijke afstamming', hij laat zelfs 'het evolutionaire bouwwerk volledig intact'. Wat valt er nog te kritiseren als je het hele evolutionaire bouwwerk intact laat? Moet hij hier ook niet kritisch zijn? Gemeenschappelijke afstamming van al het leven impliceert dat alle 1,7 miljoen nu levende soorten planten, dieren, bacterieën aan elkaar verwant zijn. Kunnen 'Darwinisten' daar ook niet een steekje hebben laten vallen? Moet hij niet grondig al het bewijsmateriaal bestuderen in zijn rol als professioneel criticus van het Darwinisme in het belang van de wetenschap?Des te meer als je bedenkt dat hij de volgende mening is toegedaan:

"Geloof in een wetenschappelijke verklaring voor alles vind ik persoonlijk een grotere geloofsdaad dan geloven in God."

Waar baseert hij dat op? Hoe onderbouwt hij dat? Hoe zou je zo'n uitspraak ünerhaupt hard kunnen maken als "God niet te vangen is in rationele argumenten"? Zijn het trouwens geen totaal onvergelijkbare zaken die hij aan het vergelijken is? Of is het gewoon een persoonlijke losse flodder waarmee hij zich op handige wijze onttrekt aan iedere argumentatie?

 
Ronald Meester (2014) 'Arrogant. Waarom wetenschappers vaak minder weten dan ze denken', uitgeverij Ten Have. 
Deze post is gebaseerd op een voorpublicatie die verscheen in de Trouw zaterdag 18 januari 2014 (het is letterlijk overgenomen uit zijn boek 'Arrogant').

Bijgewerkt en aangevuld: zondag 19 januari. [18:59]

Postscript
25 jan 2014
In een artikel 'Twist over Adam of aap is passé' in de Trouw van zaterdag 25 jan. wordt gesteld dat de controverse over de evolutietheorie niet meer meetelt in het grote religiedebat. Als voorbeeld geven de auteurs dat de vraag of de evolutieleer te verenigen is met Genesis niet voorkomt in het boek van Paas en Peels. Maar het Trouw artikel vergeet dat: Joris van Rossum promoveert aan de VU op weerlegging van de Darwinistische verklaring van het ontstaan van sexuele voortplanting met als promotoren:  Rene van Woudenberg en Ronald Meester. Darwinisme (Darwinistische verklaringen) is dus nog steeds een doelwit van christelijke denkers. De discussie verplaatst zich nu van Genesis naar de volledigheid van Darwinistische verklaringen ('Darwin kan niet alles verklaren'). 

Postscript
6 Feb 2014
In de Volkskrant van donderdag 16 januari 2014 verscheen een interview met Ronald Meester door Martijn van Calmthout.

Postscript
12 Feb 2014
De oorspronkelijk titel van dit blog was "Tegen Ronald Meester: God is geen werkbare hypothese in de wetenschap" .  Sommigen wezen er op dat het in het boek van Meester het nergens over God gaat. Daarom is 'Tegen Ronald Meester' verwijderd. Het blog blijft een stuk over andere fouten van Meester en tegen God in de wetenschap.

read more

Colleges van evolutiebioloog Roy Erkens bij de Universiteit van Nederland

Roy Erkens in het vierde college bij de
Universiteit van Nederland met de 'Atlas of Creation'

Evolutiebioloog Roy Erkens gaf maandag 6 januari t/m vrijdag 10 januari 2014 een serie van 5 colleges over evolutie. Ze zijn alle 5 te volgen op de website van de Universiteit van Nederland. Het vijfde college had als titel: 'Wat zijn de religieuze argumenten tegen evolutie?'. Het bleek dat hij ook een gratis exemplaar van de zgn. 'Atlas of Creation' had aangetroffen in zijn postvakje (dit speelt zich af in 2007, zie mijn blog van 22 januari 2007). Een leuk voorbeeld van wat een wetenschappelijke theorie is: er zijn twee soorten parachutes, een parachute is gebaseerd op de Newton's theorie van de zwaartekracht en de andere moet je in geloven. Welke kies je?

Voor wie? Ga de colleges bekijken als je op een vlotte en toegankelijke manier in 5 maal een kwartier op de hoogte gebracht wil worden wat de evolutietheorie is. Of: als je al redelijk op de hoogte bent van de evolutietheorie kun je de colleges bekijken met op de achtergrond de vraag: hoe zou ik de evolutietheorie in 5 kwartier uitleggen aan het grote publiek?

Roy Erkens gaf eerstejaarscursus evolutiebiologie aan de Universiteit van Utrecht en is nu als onderzoeker en docent Biologie verbonden aan de Universiteit van Maastricht.Op zijn personal homesite beantwoordt hij nog een paar vragen over de colleges.

De Universiteit van Nederland is een iniatief van Alexander Klöpping en Marten Blankensteijn.

Ter aanvulling: naar aanleiding van een opmerking van Erkens, hier is nog een overzichts artikel over creatonisme in Skandinavië en hier over Creationism in Norway. 

Correctie: ik had het steeds over 4 colleges, dat moet natuurlijk 5 zijn! (5 werkdagen! Is gecorrigeerd in de tekst). [15 jan.]

Colleges:

ma 6 jan: Krijgen we kieuwen als de aarde opeens onder water loopt?
di   7 jan: Hoe zorgde evolutie ervoor dat vissen op het land konden leven?
wo 8 jan: Waarom kunnen we geen seks hebben met eikenbomen?
do  9 jan: Waarom zorgt seksuele selectie voor mooie mannen met zinloze blindedarmen?
vr 10 jan: Wat zijn de religieuze argumenten tegen evolutie? 

read more