Thursday, May 16, 2013

En dan andermaal: is empathie met dieren geen onzinnig idee? (2)

©FdW
En korte aanvulling op mijn blog En dan andermaal: is empathie met dieren geen onzinnig idee? van 25 sept 2012. Het blog was een reactie op een comment van een lezer en ik baseerde mij op het boek 'Het empathische brein. Waarom we socialer zijn dan we denken' van Christian Keysers.
Nu is het boek van Frans de Waal verschenen: The Bonobo and the Ateist (De Bonobo en de Tien Geboden). Ik vond een aantal uitspraken die mijn betoog verder ondersteunen. De belangrijkste is misschien wel:
"Human empathy doesn't stop at the species boundary" (p. 140 Eng)
"Menselijke empathie houdt echter niet op bij onze soort." (p.150 NL)
Het hele boek, en het is niet echt overdreven te zeggen dat al het werk van Frans de Waal in het teken staat van de continuïteit tussen mens en dier. Er zijn geen scherpe grenzen.
Hier een nog een paar citaten ter illustratie:
"Maar ik zie ook overeenkomsten tussen mensen en bonobo's, vooral wat betreft empathie ... Ik beschouw bonobo's als zeeer empathisch ... (p. 91 NL)
"Wie uitroept dat 'dieren geen mensen zijn' heeft gelijk, maar diegene vergeet dat het net zo goed waar is dat mensen dieren zijn.  ...
Als twee nauw verwante soorten onder dezelfde omstandigheden hetzelfde gedrag vertonen, zijn de mentale processen achter dat gedrag waarschijnlijk ook dezelfde". (p. 155 NL)
Frans de Waal accepteert dus empathie over soortgrenzen heen [3]. Empathie tussen dieren, mens-dier, dier-mens en mensen onderling is dus bepaald géén onzinnig idee! Bedankt Frans de Waal dat je ons daar nog eens aan herinnert! 

PS: Het opvallende is dat dezelfde persoon die empathie met dieren onzin vond [1], tegelijk lovend was over het nieuwste boek van Frans de Waal! [2]

PS: Ik werk aan een 'complete' bespreking van het boek van FdW.

Noten
  1. Dit werd betoogd in een comment door Jan Riemersma: "En dan andermaal: is empathie met dieren geen onzinnig idee?" op mijn blog Empathie test van Baron-Cohen vergeet dieren, 14 juni 2012.
  2. "Dit is een wonderbaarlijk goed boek ...". JR blogde op 31 maart 2013 Frans de Waal, De Bonobo (en de tien geboden).
  3. Nota bene: spiegelneuronen (mirror neurons) werden ontdekt doordat de spiegelneuronen van een aap reageerden op het zien van een handeling van de experimentator, een mens! Als dat niet soortgrensoverschrijdend is! (zie: En dan andermaal: is empathie met dieren geen onzinnig idee?)

Illustratie: trisomie resus aapje wordt door oudere zus vastgehouden (p. 106 Ned, p. 94 Eng. vh boek FdW). Een prachtig voorbeeld van empathie bij dieren.

Eerdere blogs:

Enige hulp bij het lezen van De Bonobo en de Tien Geboden  17 april 2013
Frans de Waal houdt lezing in een uitverkocht Paradiso 25 maart 2013
Acht betekenissen van het begrip empathie en twee belangrijke vragen 23 oct 2012
En dan andermaal: is empathie met dieren geen onzinnig idee?  25 sept 2012 (over boek Christian Keysers)

0 comments:

Post a Comment