de volgende beelden zijn niet prettig om naar te kijken:
 |
| 1. moeder (?) ooievaar pakt zwakste jong ... |
 |
| 2. ... hardhandig bij de nek ... |
 |
| 3. ... en werkt het arme diertje het nest uit |
In het VARA Vroege Vogels programma waren beelden te zien van een ooievaar (vader of moeder, want je ziet het verschil niet aan het verenkleed [1]) die het kleinste en zwakste van de drie kuikens hardhandig het nest uitwerkt ("de volgende beelden zijn niet prettig om naar te kijken"). Half dood valt het kuiken neer beneden. En zo'n nest staat op een hoge paal. Het jong is ten dode opgeschreven. 'De natuur is wreed'. Daarna gaat vader of moeder ooievaar weer liefdevol op de resterende twee jongen zitten.
Dit zijn unieke opnames die mogelijk waren doordat er continu een webcam op het nest gericht stond. Zo'n voorval is niet te voorspellen. Je kunt er niet op gaan zitten wachten. Een toevalstreffer.
De verklaring die het programma er bij geeft is: het was de koudste meimaand van de eeuw. Te weinig voedsel en zo hebben de overgebleven kuikens meer kans om te overleven. Klinkt aannemelijk, zou waar kunnen zijn.
Maar het betekent wel dat vader of moeder ooievar zijn/haar empathie voor het jong ('eigen vlees-en-bloed'), eventjes moet onderdrukken! Dat is nogal wat. Het lijkt allemaal zo routinematig te gaan. Alsof het een vast onderdeel is van het gedragsrepertoire van de soort. Dus niet iets pathologisch. Het leek ook wel dat de ouder het jong wurgde met zijn snavel.
Tot zover ouder-kind empathie. Empathie is geen automatische reflex. Empathie is conditioneel. Empathie wordt kennelijk versterkt of verzwakt door de omstandigheden.
Dit geval van infanticide door een ouder maakt de stelling dat empathie gebaseerd is op de moeder-kind relatie op zijn minst een stuk complexer. Infanticide komt niet voor in de index van het boek The Bobnobo and the Atheist van Frans de Waal.
David Attenborough had ook een geval infanticide bij een zeldzame (moeras)vogel op film vastgelegd. Ook van een zwakker jong? (moet ik opzoeken).
Rob Bijlsma vertelde in VPRO boekenprogramma een geval van 'broedermoord' bij roofvogeljongen in het nest. Als iemand de passage in zijn boek Mijn Roofvogels weet, dan hoor ik het graag.
Noten
- Later heb ik gezien dat de vogel met de zwarte ring om de poot volgens de vogelbescherming de moeder is. Dus het is de moeder die het kind doodt. Heftig hoor!
Beleef de lente Ooievaar. 22 mei 2013 Nare beelden: kuiken het nest uit.
infanticide (wikipedia)
Zoek ook op: avian siblicide
Sarah Blaffer Hrdy (1999) Mother Nature . (magistraal boek. Infanticide kan onderdeel zijn van een maternale voortplantings strategie)
Goudvink laat zich vrij makkelijk fotograferen. Seksuele dimorfie. 15 maart 2013 (ooievaar is een voorbeeld van een soort waarvan beide geslachten een identiek verenkleed hebben)
'Monster' bird reveals dark side 9 January 2013 BBC serie Arika waarin een schoenbekooievaarjong en jonger jong het nest uitjaagt en daarmee de dood in jaagt. (toevallig ook een soort ooievaar!)
Postscript 13 juni
Zie ook: Levensbeëindiging bij pasgeborenen Nieuwsuur 12 juni:
Artsenfederatie KNMG heeft een standpunt naar buiten gebracht over wanneer een arts het leven van een pasgeborene mag beeindigen.
0 comments:
Post a Comment