Saturday, September 21, 2013

Wat valt er te lachen om een theodicee?

De blogs van de Lachende Theoloog gaan meestal niet over koetjes en kalfjes.  De titel van zijn blogspot is niet echt in overeenstemming met de inhoud, want het zijn bijna altijd zeer serieuze onderwerpen. Het blog van donderdag 19 september gaat over een zwaar en belangrijk onderwerp: theodicee. Niet de eerste keer. Vlot, open, eerlijk en begrijpelijk schrijven over een moeilijk onderwerp is zeker een verdienste. Een paar opmerkingen. Hij schrijft:
"De eigenschappen die God heeft, zijn dan ook relatief gemakkelijk te bedenken".
Te Bedenken? Dat is zeer opmerkelijk: bedenken. Niet onderzoeken, maar bedenken. Heeft dat nog iets met de werkelijkheid te maken? Iets verderop wordt het nog duidelijker:
"En dat is niet zo moeilijk: als je in de definitie van God opneemt dat Hij zo verheven is dat Hij onbegrijpelijk is voor ons, dan is dit probleem opgelost."
Definitie? Maar, je hebt alle vrijheid om de definitie te maken zoals je wilt. Geheel naar eigen behoefte. Wat heeft dat nog met de werkelijkheid te maken? Een definitie levert toch geen kennis of inzicht op? Het is een afspraak.

Het doet me ook denken aan een uitspraak die de theoloog Taede Smedes een tijd geleden maakte, dat theologen verhalen vertellen over God. Of: theologen bestuderen de verhalen die mensen vertellen over God. Niet de waarheid, niet de werkelijkheid, niet een theorie over God, maar verhalen

Als theologen en filosofen God zelf bedenken en God zelf definieren, zouden gelovigen van alle tijden hun eigen God gedefinieerd hebben? Wat heeft dat nog met de werkelijkheid te maken?

Mijn bespreking van Richard Swinburne's Is there a God? besloot ik met: God: it's only a theory. Swinburne probeerde met die theorie de wereld te verklaren. Ik denk dat De Lachende Theoloog die pretentie niet eens heeft. Voor hem is het meer een manier om de wereld, zijn wereld, zijn leven, leefbaar, dragelijk te maken.

Overigens lijkt het mij zeer onbevredigend voor een denkend en onderzoekend mens dat de essentie van de theorie die cruciaal voor je leven is, onbegrijpelijk is. Vooral als je een paar dagen later schrijft:
'Onwetendheid' is geen degelijke basis voor een levensbeschouwing. Levensbeschouwingen moeten, als het even kan, gebouwd zijn op duidelijke, uitgesproken opvattingen..." (22 sep)


0 comments:

Post a Comment