Monday, May 16, 2011

Waren Diderot en Holbach voorlopers van Darwin?

Posted by Unknown at 4:12 AM Labels: ,
Mijn vorige blog riep bij vaste blogbezoekers vooral of zelfs uitsluitend vragen op over de voorlopers van Darwin. Waren Diderot en Holbach voorlopers van Darwin? Wat zegt Peter Bowlers Evolution. The History of an Idea hierover?

Peter Bowler (2003)
Evolution. The History of an Idea

Kort samengevat komt het hier op neer:
  1. Alhoewel de 'Englightenment materialists' er compromisloos naar streefden alle verwijzingen naar het 'argument from design', d.w.z. ieder idee van richting of plan in de beschrijving van de natuur, te elimineren, is het onjuist om ze zondermeer als voorlopers van Darwin te typeren. ("Yet it would be wrong to treat them as forerunners of Darwin in a straightforeward way", p.81). Het waren filosofen die een speculatieve filosofische theorie naar voren brachten, ze brachten geen coherente evolutie theorie. "they formulated no general theory of evolution. Their primary interest was philosophy rather than science" (p.84).
  2. Diderot geloofde in spontane generatie van organismen door random assemblage van onderdelen, een soort trial en error proces. De soorten die we zien zijn de overlevenden van dit ongerichte proces. Oppervlakkig lijkt dit op Darwinisme, maar Darwinisme accepteert geen spontane generatie van organismen en zeker niet van complexe organismen. ("Superficially, this seems to resemble the theory of natural selection, ...", p.82). En: "He anticipated the "trial and error" view of the origin of living structures that would be characteristic of Darwinism, although he can hardly be regarded as a precursor of Darwin at the scientific level" (p. 83).
De nadruk van Diderot en Holbach was het ontstaan van leven uit dode materie en ze waren niet zozeer geinteresseerd in het ontstaan van soorten. En het ontstaan van soorten was de hoofdzaak voor Darwin. Waren Diderot en Holbach voorlopers van Darwin? Alleen in de zin dat ze het leven wilden verklaren zonder terug te vallen op God. Philipp Blom heeft geen oog voor de grote verschillen en spreekt zonder reserve over voorlopers van Darwin.


Lucretius en Epicurus

(postscript dinsdag 17 mei)

Volgens Philipp Blom hadden alle denkers van de Verlichting Lucretius gelezen. Holbach had hem in het Frans vertaald en Diderot had het grootste deel van het concept van de natuur aan Lucretius ontleend. Lucretius had zich op zijn beurt laten inspireren door de Griekse filosoof Epicurus (p. 216-217). Diderot en Holbach waren dus niet zo origineel als het gaat om evolutionaire ideeën. David Sedley (2007) Creationism and its critics in Antiquity (zie mijn review) legt zeer gedetailleerd uit welke originele evolutionaire ideeën Lucretius en Epicurus hadden en dat de hele zgn moderne 'evolution-creation controverse' zich al in de Griekse Oudheid had afgespeeld. Sedley's boek heeft wat betreft voorlopers van Darwin veel meer indruk op mij gemaakt dan wat Diderot en Holbach op dat gebied naar voren hebben gebracht, want dat was weinig origineel.

zie blog: Philipp Blom: Het Verdorven Genootschap. Een uitzonderlijk goed en leesbaar boek

Postscript:
Tip: het boekje Filosofische Gedachten. Over geloof en ongeloof (2012) van Denis Diderot is verschenen bij Van Gennep Amsterdam. (80 pagina's)

0 comments:

Post a Comment